استانداردها بیانیه هایی هستند از آنچه که مورد انتظار می باشد. انواعی از استانداردها در مراقبت های سلامت مورد استفاده قرار می گیرند و تعیین اینکه چه نوع استانداردهایی می تواند نتایج مورد انتظار را محقق نماید؛ اغلب گیج کننده می باشد. بنابراین، ارائه یک طبقه بندی در زمینه انواع استانداردهایی که در نظام سلامت می تواند مورد استفاده گردد، در درک بهتر نقش استانداردها، راهگشا می باشد.
طبقه بندی ارائه شده در زمینه انواع استانداردها در نظام سلامت به درک و توسعه استانداردها در مراقبت های سلامت کمک شایانی خواهد نمود.
براساس یک نگاه سیستمی، استانداردها به سه جزء تقسیم می شوند:
۱٫ استانداردهای درونداد
درونداد به منابع مورد نیاز جهت ارائه خدمات یا مراقبت ها اشاره دارد. این دروندادها عبارتند از: نیروی انسانی، تجهیزات سرمایه ای و مصرفی. استانداردهای درونداد بر روی چنین منابعی متمرکز می شوند.
۲٫ استانداردهای فرایند
فرایند به یک سری از فعالیت ها یا نقش هایی اشاره دارد که به نتایج خاصی منجر می شوند (مثل فرایند پذیرش یا فرایند مدیریت مراقبت بیمار).
۳٫ استانداردهای پیامد
پیامدها نتایج مورد انتظار هستند و معمولاً از فرایندها منتج می شوند.
این طبقه بندی از استانداردها برای هر جزء سیستم سلامت می تواند شامل استانداردهای فنی یا اجرایی باشد.
ممکن است به جای استانداردها از واژه های دیگری مانند هنجار ها استفاده شوند. هنجارها یک واژه کلی است که انواعی از استانداردها را توصیف می کنند. همین دلیل در بسیاری از منابع معتبر، هنجارها معادل استاندارها در نظر گرفته می شوند و خود به عنوان بخش و یا نوعی از استاندارد در نظر گرفته نمی شود.
طبقه بندی ارائه شده، انواعی از قالب ها را برای نگارش استانداردها نشان می دهد. هر چند که استانداردها با اشکال متنوعی ارائه می شوند و اغلب بسیار گسترده به نظر می رسند؛ اما هدف همه آنها بهبود کیفیت خدمات و مراقبت های سلامت می باشند. با این وجود، انواع مختلف استانداردها به دنبال اهداف مختلفی هستند.
نظام های سلامت معمولاً از انواعی از اشکال استانداردها با توجه به اهمیت و نوع موضوع؛ استفاده می کنند. بنابراین، به ندرت یک نوع خاصی از استانداردها به تنهایی برای توسعه استانداردها به کار گرفته می شود. به عنوان مثال، راهنمای عملکرد بالینی (CPG) به وسیله ارائه کنندگان جهت راهنمایی آنها جهت تصمیم گیری در شرایط بالینی خاص، توسعه یافته اند. در حالی که پروتکل ها، استانداردهایی هستند که جهت الزامی نمودن برخی چارچوب های خاص، توسعه یافته اند. مسیرهای بالینی یک رویکرد چند تخصصی جهت نگارش و اجرای استانداردها می باشد. مسیرهای بالینی، در اصل برای استفاده در بیمارستانها طراحی شده اند؛ ولی در حال حاضر، در سایر بخش های سلامت نیز به کار گرفته می شوند.
گروهی که وظیفه تنظیم و توسعه استانداردها را به عهده دارند، باید این موضوع را مورد توجه قرار دهد که چه کسانی باید از این استانداردها در عمل استفاده نمایند (گروه هدف استاندارد). این استاندارد باید در چه مکانی به کار گرفته شوند و این استانداردها قرار است که ما را به چه اهدافی رسانده و در نهایت، در این شرایط خاص، چه نوع استانداردهایی مفید خواهد بود.
برخی سازمان ها در حال شناسایی بیماران یا جمعیت های کلیدی می باشند که نیازمند تدوین و توسعه استاندارد هستند. همچنین، الویتبندی در جهت تعیین خدمات و مراقبت هایی که باید در برنامه تدوین استانداردها قرار گیرد، نیز صورت می گیرد. به عنوان مثال یک بیمارستان ممکن است بیمارانی که سزارین دریافت می کنند را به عنوان بیماران کلیدی خود شناسایی نماید و تصمیم به تدوین انواعی از استانداردهایی گیرند که برای خدمت رسانی بهتر به این گونه از بیماران مورد نیاز می باشد (به جدول زیر توجه کنید).
تعریف انواع استانداردها
۱٫ سیاست های اجرایی
سیاست های اجرایی، در سطوح بخش و سازمانی تدوین می شوند. به عنوان مثال، سیاست های اجرایی سازمانی اغلب شامل عناصر زیر می شوند:
* توصیف تنظیمات سازمان: موقعیت، نوع تسهیلات
* اهداف کلی سازمان
* بیانیه مأموریت
* اهداف جزئی سازمان
* ساعات فعال ارائه خدمت
* نوع خدمات قابل ارائه
* کارکنان مانند نوع (پزشک، پرستار، تکنسین و غیره)، توصیف وظیفه و شایستگی ها.
* مقولات اخلاقی/قانونی مانند سیاست جهت تجویزهای غیر ضرور، الزامات جهت صدور مجوزهای حرفه ای طبابت و دامنه طبابت.
* ایمنی بیماران؛ مانند کنترل عفونت، سیاست های ملاقات کنندگان و سیاست های هنگام وقوع حوادث آتش سوزی
* سیاست های سازمانی جهت پوشش مقولاتی که بر روی کل سازمان و کارکنان تأثیرگذار می باشد؛ به نگارش در می آیند.
در تباین بین سازمان و بخش، هر بخش (داروخانه، پرستاری و آزمایشگاه) دارای سیاست های ویژه خود خواهد بود. عناصری که در این سیاست ها وارد می شود؛ عبارتند از:
۱- توصیف بخش
۲- چارت سازمانی
۳- ساعات فعال ارائه خدمت
۴- خدمات قابل ارائه
۵- کارکنان؛ شامل: انواع، صلاحیت های شغلی.
۶- سیاست های ویژه بخش شامل سیاست های دارویی، اجرایی و … .
سیاست های بخش، مکمل سیاست های سازمانی است؛ با این وجود سیاست های بخش کمی اختصاصی تر تدوین می شوند. به عنوان مثال، ممکن است ساعت ملاقات همراهان بیمار در بیمارستان در ساعت خاصی تنظیم شود. این سیاسـت ها در بخـش های مراقبـت های ویژه، بسیـار متفاوت از سیـاست های بیـمارستان می باشد.
۲٫ الگوریتم ها
الگوریتم ها در قالب یک فلوچارت یا درخت تصمیم گیری، بیان می شوند. این فرمت یک مرجع دیداری سریع برای مواجه با هر شرایط بالینی خاص تدوین می شوند. به عنوان مثال، الگوریتم ها در بخش مراقبت های ویژه و بخش اورژانس، بسیار مهم تلقی می شوند. هنگامی که کارکنان با یک وضعیت اورژانسی مواجه می شوند؛ با داشتن یک الگوریتم، می توانند بیماران را به راحتی و سریع درمان نمایند.
۳٫ مسیرهای بالینی (Clinical Pathway):
مسیرهای بالینی جزئیاتی در زمینه مراقبت های روزانه برای یک خدمت ویژه، ارائه می کنند. ویژگی منحصر به فرد مسیرهای بالینی نسبت به سایر استانداردها، ارائه طرح های استاندارد برای مراقبت روز به روز از بیماران، می باشد.
این طرح ها، اغلب به وسیله تیم های چند تخصصی ارائه می شوند؛ چرا که خدمات یا درمان های سلامت به وسیله گروهی از کارکنان شامل پزشکان، پرستاران یا سایر درمانگران، ارائه می شود.
مزیت ویژه این قالب از استانداردها این است که پیشرفت در مراقبت از بیماران به صورت روزانه، قابل پایش می باشد؛ چرا که پیامدهای قابل انتظار و جزئیات این مراقبت ها، ذکر می شوند. هنگامی که بیماران براساس برنامه پیش بینی شده در مراقبت های خود، بهبود نمی یابند؛ ارزیابی لازم صورت و انحرافات مورد نظر در کمترین زمان ممکن تصحیح می شوند و مسائل و مشکلات در فرایند مراقبت شناسایی و برطرف می شوند.
۴٫ راهنمای عملکرد بالینی (CPG)
CPG معمولاً توصیه هایی برای پزشکان می باشد که ارائه کنندگان را در ارائه مراقبت های سلامت در شرایط ویژه، کمک نماید. CPGها مبتنی بر بهترین شواهد (ناشی از پژوهش های فعلی) تدوین می شوند و برخلاف دیگر استانداردهای معرفی شده که یک رویکرد مرحله ای عقلانی به مراقبت های سلامت هستند؛ راهنماها اطلاعاتی در زمینه اثربخشی درمان ها، ارائه می کنند. پزشکان، با استفاده از توصیه های راهنماهای بالینی و دانش و تجارب خود، بهترین طرح را برای مدیریت از بیماران، ارائه می کنند.
۵٫ نتایج مورد انتظار و پیامدهای سلامت
پیامدهای سلامت به نتایج برای بیماران اشاره می کند؛ در حالی که نتایج مورد انتظار ممکن است برای توصیف نتایج حاصل از اقدامات اجرایی، استفاده شوند. به عنوان مثال، مسیرهای بالینی معمولاً پیامدهای مورد انتظار را تعیین می کنند. به عنوان مثال، در یک بیمار سزارین شده، مادر باید قادر باشد تا بدون هرگونه مشکلی به نوزاد خود، شیر دهد.
۶٫ شرح شغل
شرح شغل معمولاً برای هر دسته شغلی نگارش می شوند؛ مثل پرستاران، کمک پرستاران، کارکنان نظافتچی و پرسنل آزمایشگاه.
صلاحیت های شغلی می تواند در قالب انتظاراتی مانند آموزش، تجربه یا مجوزهای طبابت مطرح شوند. ویژگی های مطلوب پرسنل برای شغل ممکن است به همراه تجهیزاتی که با آن سروکار دارد؛ نیز قید شوند. مسئولیت های شغلی نیز به طور خلاصه، باید قید شوند.
۷٫ پروسیجرها
پروسیجرها، ساختار گام به گام در خصوص چگونگی اجرای مهارت فنی هستند. این فرمت اغلب شامل استفاده از تجهیزات، داروها یا درمان ها می باشد. چگونگی انتقال خون، وارد کردن لوله ها (کاتترهای داخل بینی، شکمی، کلیوی)، دارودادن (دهانی، مقعدی، داخل رگی)، دادن غذا (لاواژ یا گاواژ)، گذاشتن ساکشن یا مراقبت از زخم؛ مثال هایی از پروسیجرها می باشند.
۸٫ صلاحیت ها
صلاحیت ها اغلب در قالب شرح شغل بیان می شوند. این صلاحیت ها، در برخی موارد در قوانین و مقررات مرتبط با کارکنان بالینی، بیان می شوند.
صلاحیت ها میزان آموزش های لازم، تجارب یا مجوز های لازم، جهت ارائه خدمات ویژه می باشد. به عنوان مثال، جهت انجام عمل جراحی قلب باز، ممکن است که این مجوز به جراحان قلبی داده شود که دارای تجارب ویژه بوده و آموزش خاصی در یک دوره رسمی، در این زمینه دیده باشند.
۹٫ قوانین و مقررات
قوانین و مقررات بیانیه ای در خصوص انتظارات ناشی از پیامدهای اقدامات هستند که همراه با تنبیهات هستند.
۱۰٫ خصوصیات
خصوصیات به توصیف جزئی آنچه در ارائه خدمات ضروری می باشند؛ می پردازد. خصوصیات خدمت، ممکن است شامل توصیف خدمت، خصوصیات، الزامات عملکردی، استانداردهای کیفیت، ایمنی و گام ها لازم جهت ارائه خدمت، باشد. خصوصیات خدماتی که بیماران دریافت می کنند؛ باید به اطلاع آنها رسانده شود.
۱۱٫ تجویزهای ثابت
تجویزهای ثابت، مجموعه ای از دستورالعمل های پزشکی هستند که به پرستاران و برخی دیگر از کارکنان اجازه می دهد تا در نبود پزشکان مسئول درمان، نسبت به اقدامات از قبل برنامه ریزی شده و مورد تأیید؛ اقدام نمایند. این دستورالعمل ها، به وسیله گروه های خاصی از پزشکان و یا به وسیله بیمارستان به طور عام، تدوین می شوند. به عنوان مثال؛ در بخش مراقبت های ویژه، یک پزشک ممکن است برای مراقبت بعد از عمل جراحی، در بیماران با عمل جراحی قلب باز، یک دستورالعمل های ثابت تنظیم کنند. با اعمال این استانداردها، دیگر پزشکان هیچ گونه نیازی ندارندکه تجویزهای خود را به ازای هر بیمار، تکرار نمایند.
به طور مشخص، این تجویزهای ثابت شامل داروها و درمان های مشخص برای وضعیت های مشخص مثل بیماران دچار آریتمی، می باشند. تدوین استانداردهای فنی فرایند، نسبت به سایر استانداردها مشکل تر است و از سوی دیگر، متمایز قائل شدن بین آنها نیز مشکل تر به نظر می رسد.
بسیار مفید بود
متشکر
سلام و عرض ادب
لطفا منبع یا منابعی که برای نگارش این مطالب «انواع استانداردها….. استانداردها بیانیه هایی هستند از آنچه که مورد انتظار می باشد. انواعی از استانداردها در مراقبت های سلامت مورد استفاده قرار می گیرند و تعیین اینکه چه نوع استانداردهایی می تواند نتایج مورد انتظار را محقق نماید؛ اغلب گیج کننده می باشد. بنابراین، ارائه یک طبقه بندی در زمینه انواع استانداردهایی که در نظام سلامت می تواند مورد استفاده گردد، در درک بهتر نقش استانداردها، راهگشا می باشد…..» استفاده کردید را بفرمایید.
سپاس