پایدارسازی برنام های بهبود

پایدار کردن برنامه های بهبود؛ چالش بزرگ بیمارستان ها

یک از ابعاد کلیدی برنامه‌های بهبود کیفیت در بیمارستان، تفکر درباره تداوم برنامه‌ها و تغییرات پس از اجرای آن‌ها است. در یک تعریف ساده، پایدارسازی به معنای نگه داشتن دستاوردها است. اما گاهی پایداری و تداوم مفهومی پیچیده و در مواردی مبهم دارد. در ارتباط با پایداری و تداوم دو عامل منجر به دلسردی و ناکامی افراد می‌شود:

الف. اثر تبخیر (زوال) بهبود : این اثر ناشی از کمبود پایداری و تداوم است. دلیلش این است که وقتی بهبود با منابع و تلاش کم حاصل می‌شود پس از مدت کوتاهی چیزها به حالت قبل برمی‌گردند به حالتی که گویی کاری انجام نشده است و تلاشتان به باد رفته است.

ب. بهبود ایزوله (جزیره‌ای) : حالتی که تغییرات در یک بخش اتفاق می‌افتد اما در سایر بخش‌های سازمان جریان پیدا نمی‌کند در نتیجه در مجموع اثر مثبتی ایجاد نمی کند. بنابراین می‌توان گفت که انجام یک برنامه ضامن حفظ و بقای آن نیست.

برای واژه پایداری و تداوم در متون مختلف معانی مختلفی ارائه شده است از جمله:

  • حفظ فواید و اثرات یک برنامه در درازمدت
  • ادامه برنامه و خدمت در چارچوب سازمانی
  • ایجاد ظرفیت در جامعه گیرنده

در بعضی موارد ادامه دادن تغییر و تداوم آن مثبت نیست و نباید به دنبال پایدار ساختن آن بود مثلا وقتی افراد با تغییر موافق نیستند و راه‌های قدیمی را بیشتر دوست دارند در نتیجه تغییرات منجر به افزایش حجم کاری و ناهماهنگی می‌شود.

مطالعاتی که درباره نوآوری و بهبود انجام شده اشاره به پدیده مقاومت دارند. به نظر می‌رسد که سیستم فعلی خودش را حفظ می‌کند و علیه ایده‌های جدید مقاومت می‌کند که به این پدیده مقاومت نسبت به تغییر گفته می‌شود.

البته نباید به دنبال این بود که پایداری برای همیشه حفظ شود چرا که پایداری امروز تبدیل به مقاومت در برابر تغییرات فردا خواهد شد. هدف این است که برنامه‌های موجود تا زمانی که ایده‌های جدید به وجود می‌آید تداوم داشته باشند. کسانی که با تغییر یا تداوم برنامه‌ها همراهی نمی‌کنند لزوما به دنبال تخریب نیستند بلکه عدم مشارکت دادن آن‌ها و ندیدن فایده‌ای برای خودشان باعث می‌شود که حس خوبی نداشته باشند و همراهی نکنند.

پایدار کردن تغییر در سیستم پیچیده نظام سلامت نیاز به ساختار، فرآیند و الگوهای مناسب و تعامل میان آن‌ها دارد

  1. ساختارها همان ساختمان‌ها و چارت سازمانی است.
  2. فرآیندها؛ مجموعه رویدادها هستند.
  3. و الگوها رابطه میان ساختار و فرایند را نشان می‌دهد.

یکی از چالش‌هایی که در ارتباط با پزشکان وجود دارد این است که آن‌ها آموخته‌اند مبتنی بر شواهد عمل کنند و تا زمانی که شواهد به اعتبار کافی نرسد تغییر نمی‌کنند و این طرز رفتار مانع جدی در مسیر تغییر است.

برای ایجاد یکپارچگی در مسیر تغییر و بهبود باید:

  • زمان و منابع کافی برای یکپارچگی عملکرد صرف شود
  • برنامه‌ی بهبود با سایر برنامه‌ها هماهنگی داشته باشد
  • برنامه به اولویت بیمارستان تبدیل شود
  • جمع‌آوری و اشتراک‌گذاری شواهد انجام شود
  • تغییرات، ساده‌سازی شوند
  • همه کارکنان مشارکت کنند و برنامه‌های تشویقی در نظر گرفته شود
  • مدیران ارشد بیمارستان از برنامه‌ها حمایت کنند

 

[divider]

منبع: کتاب مهارت های بهبود کیفیت خدمات سلامت

بهبود کیفیت خدمات سلامت با شناخت دقیق عملکرد سیستم و استفاده از روش‌ها و ابزارهای مناسب علم مدیریت حاصل می‌شود. در وبسایت بهبود خدمات سلامت به مفاهیم و روش‌های مدیریتی در حوزه سلامت می‌پردازیم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *